Korte verklaring van de minister-president na de
Ministerraad
(read an English
summary here)
17 maart 2003
Gezien de
internationale ontwikkelingen rond Irak vandaag, is het kabinet vanavond bijeengekomen
voor een extra ministerraad. De situatie geeft daar alle aanleiding toe.
De Nederlandse regering
heeft altijd ingezet op het bereiken van een oplossing via de weg van de Verenigde Naties.
We wilden het diplomatieke pad van de VN tot de laatste centimeter aflopen. Het is dan ook
zeer spijtig dat vandaag is gebleken dat het niet is gelukt in de Veiligheidsraad tot
overeenstemming te komen. Ik betreur dat bijzonder.
Dat betekent echter
niet dat er binnen de Verenigde Naties geen overeenstemming is over het doel dat we voor
ogen hebben. Het gezamenlijke doel is: onvoorwaardelijke, onmiddellijke en actieve
medewerking van Saddam Hussein bij het onschadelijk maken van zijn wapens. Dat is
vastgelegd in resolutie 1441.
Die resolutie zegt ook
dat er serieuze consequenties zijn als Saddam niet aan de eisen van de internationale
gemeenschap tegemoet komt.
Nederland heeft steeds
gezegd een eigen afweging te zullen maken. Nu het diplomatieke spoor van de VN is
afgebroken, heeft het kabinet gesproken over de nieuwe fase die is ingegaan.
In het bijzonder heeft
het kabinet gesproken over de vraag of er sprake is van een ‘material breach’,
een essentiële schending door Saddam van de resoluties van de internationale gemeenschap.
Wij kunnen niet anders
constateren dan dat Saddam tot op heden geen gehoor heeft gegeven aan resolutie 1441. In
de logische redenering van resolutie 1441 betekent dat ook dat serieuze consequenties nu
aan de orde zijn.
Daar komt bij dat de
kwestie-Irak al heel lang speelt. Twaalf jaar geleden heeft de VN Saddam voor het eerst
opgeroepen te ontwapenen. In die twaalf jaar heeft de Veiligheidsraad in totaal zeventien
resoluties aangenomen waarin Saddam wordt aangespoord te voldoen aan de wens van de
internationale gemeenschap. Geen enkele daarvan werd door Saddam ingewilligd.
Wij blijven ons tot het
laatste toe inzetten voor een oplossing zonder geweld. Dat zijn we ook verplicht aan alle
mensen die zich terecht zorgen maken.
Maar gezien de laatste
ontwikkelingen moeten we er ernstig rekening mee houden dat het toch komt tot een militair
ingrijpen.
Het steeds weer negeren
van de nadrukkelijke wens van de internationale gemeenschap maakt Saddam tot een
veelpleger. En veelplegers roepen het over zichzelf af als ze op een gegeven moment worden
aangepakt.
We moeten de zaken in
het juiste perspectief blijven zien. Saddam is niet het slachtoffer van een harde aanpak.
Hij is er zelf de aanstichter van.
Internationaal is er
echter geen breed draagvlak voor militaire acties tegen Saddam. Daar komt bij dat ook
nationaal geen breed draagvlak bestaat voor actieve militaire steun van Nederland aan
acties tegen Saddam. Dan spreek ik zowel over het gevoelen in de samenleving als over het
draagvlak in het parlement.
Het kabinet heeft
daarom besloten dat het een eventuele actie tegen Irak politiek kan steunen. Maar dat het
daaraan geen militaire bijdrage zal leveren.
Nederland zal wèl zijn
rol blijven spelen op defensief gebied. Nederlandse Patriots blijven aanwezig op het
grondgebied van NAVO-bondgenoot Turkije.
Vanzelfsprekend zal
Nederland ook volop meedoen aan de heropbouw van een vrij, democratisch Irak nadat een
eventueel gewapend conflict voorbij is. Die wederopbouw zal onder de vlag van de VN
gestalte moeten krijgen. |